konserwacja zabytków z papieru
MARIA MAGDALENA SZMATUŁA - KONSEREWACJA PAPIERU I SKÓRY
piątek, 2 września 2011
XI naukowe spotkanie konserwatorów zabytków - Ljubljana 2011
XI naukowe spotkanie konserwatorów zabytków miało miejsce już jakis czas temu - 17 maja 2011, w Słoweńskim Muzuem Etnograficznym. Konserwatorzy różnych specjalizacji przedstawili swoje projekty i realizacje na plakatach. Mój plakat pt." Studja konserwacji i restauracji papieru i skóry w Polsce" zawisł w dziale poświeconym edukacji konserwatorów tuż obok plakatów poświeconych konserwatorskim studiom w Finlandii i na Węgrzech.
niedziela, 27 marca 2011
Okładka "Dla Pogorzelców"
Okładkę wydawnictwa "Dla Pogorzelców" konserwowałam jeszcze w ramch pracy we Wrocławskim Muzuem Narodowym. Obiekt pochodzi ze zbiorów Muzuem Sztuki Książki znajdujących się pod opieką pana Wojciecha Kaczorowskiego.
Książka do pracowni konserwacji trafiła w bardzo złym stanie. Papier bardzo zażółcony i zbrązowiały kruszył się w palcach. Niemlaże wszytkie kartki przedarte były na grzbiecie. Uszkodzona była również większa część narożników. Okładka była zabrudzona, zakurzona i również bardzo zażółcona. Papier bardzo łamiliwy i kruchy. Na grzbiecie i narożnikach liczne ubytki.
Prace konserwatorskie dzieliłyśmy z konserwatorką panią Lucyną Knapczyk. Pani Lucyna przygotowała książkę do konserwacji, wykonała paginację oraz demontaż obiektu, a następnie suche i mokre czyszcznie oraz odkwaszanie obiektu. Ja wykonałam wzmocnienia oraz naprawy kartek (wzmocnienie grzbietów paskami z bibuły japońskiej na kleik skrobiowy i metylocelulozę, uzupelnianie narożników masą papierową i bibułą japońską), naprawy okładki (uzupełnienie ubytków przygotowaną wcześniej masą papierową, wznacnianie bibułką japońską również na kleik skrobiowy i metylocelulozę). Następnie po suszeniu i prasowaniu w prasie, po wykonaniu retuszu oraz po konsultacji z introligatorem panem Andrzejem Włodarskim, książkę zszyłam na dwie taśmy.
Na zdjęciach przedstawiam prace nad samą okładką książki.
Fot 1. Okładka "Dla Pogorzelców", lico, stan w trakcie konserwacji - po oczyszczaniu na sucho, po kąpieli w wodzie i odkwaszaniu. |
Fot 2. Okladka "Dla Pogorzelców", lico, stan w trakcie konserwacji, obiekt na stole podświetlanym w trakcie wykonywania napraw. |
Fot 3. Okładka "Dla Pogorzelców", lico, stan po konserwacji. |
piątek, 18 marca 2011
Dwa czarno- białe druki z modlitwami.
Do konserwacji dostałam dwa czarno-białe druki z tekstami religijnymi: "Błogosławieństwo Duchowe Domu", oraz "Ku czci Boga i uwielbieniu Maryi Panny Różańcowej".
Oba druki zachowane w bardzo złym stanie. Papier mocno zażółcony, niezwykle osłabiony, kruszacy sie w palcach. Lica i odwrocia bardzo mocno zakurzone i zabrudzone. Widoczne liczne plamy. Obie karty zostały pozaginane i pogniecione. W miejscach zgięć liczne ubytki i przedarcia, ktore podklejone zostały przezroczystą taśmą klejącą. Tasma w wyniku starzenia miejscami odspojiła się od papieru. Klej z taśm wnikął w strukturę papieru i znacznie obniżył zarówno jego właściwości wytrzymałościowe, jak i walory estetyczne. W miejscu podklejenia taśmą papier zbrązowiał, stał się sztywny, bardzo kruchy i przezroczysty.
Oba druki zachowane w bardzo złym stanie. Papier mocno zażółcony, niezwykle osłabiony, kruszacy sie w palcach. Lica i odwrocia bardzo mocno zakurzone i zabrudzone. Widoczne liczne plamy. Obie karty zostały pozaginane i pogniecione. W miejscach zgięć liczne ubytki i przedarcia, ktore podklejone zostały przezroczystą taśmą klejącą. Tasma w wyniku starzenia miejscami odspojiła się od papieru. Klej z taśm wnikął w strukturę papieru i znacznie obniżył zarówno jego właściwości wytrzymałościowe, jak i walory estetyczne. W miejscu podklejenia taśmą papier zbrązowiał, stał się sztywny, bardzo kruchy i przezroczysty.
Fot 1. Druk "Ku czci Boga i uwielbieniu Maryi Panny Różańcowej", lico, stan przed konserwacja. |
Fot 2. Druk "Ku czci Boga i uwielbieniu Maryi Panny Różańcowej", fragment lica, stan przed konserwacja. |
Fot 3. Druk "Ku czci Boga i uwielbieniu Maryi Panny Różańcowej", fragment odwrocia, stan przed konserwacja. |
Fot 4. Druk "Błogosławieństwo Duchowe Domu", lico, stan przed konserwacja. |
Fot 5. Druk "Błogosławieństwo Duchowe Domu", fragment lica, stan przed konserwacja. |
Fot 6. Druk "Błogosławieństwo Duchowe Domu", odwrocie, stan przed konserwacja. |
Fot 7. Druk "Błogosławieństwo Duchowe Domu", fragment odwrocia, stan przed konserwacja. |
WYKONANE ZABIEGI KONSERWATORSKIE:
- mechaniczne usuwanie taśm klejących
- mechaniczne oczyszczanie awersów i rewersów obu druków gumami konserwatorskimi i skalpelami
- chemiczne usuwanie klejów po taśmach klejących ze struktury papieru – kąpiel w rozpuszczalniku acetonowym,
- kąpiel oczyszczająca papier w wodzie filtrowanej i demineralizowanej (24 godz.)
- kąpiel odkwaszająco- wzmacniająca w odkwaszaczu NASHEN BCP- konservierungsbad
- wzmacnianie papieru 1,5 % roztworem metylocelulozy
- dublowanie druków na papier japoński Sekishu Shi, na klej ze skrobii pszennej modyfikowanej
- prasowanie obiektów
- punktowanie uzupełnień kredkami pastelowymi
niedziela, 13 marca 2011
Fragment wotywnego ołtarzyka
Papierowa ramka stanowi czesc ołtarzyka wotywnego z przedstawieniem postaci Biblijnych. W kolumnie po lewej stronie postać Jezusa z barankiem na ręku, w kolumnie po prawej stronie- Maryji. Na łuku postać Boga Ojca oraz główki czterech aniołków.
Obiekt umieszczony za szklem. Do konserwacji w pracowni papieru trafiła sama ramka. Pozostałe części obiektu, wykonane z innych materiałów konserwowane były przez pana Romana Kołakowskiego.
Obiekt umieszczony za szklem. Do konserwacji w pracowni papieru trafiła sama ramka. Pozostałe części obiektu, wykonane z innych materiałów konserwowane były przez pana Romana Kołakowskiego.
Ramka– druk kolorowy na papierze została do szyby przyklejona licem.
Spoiwo z czasem zżółkło, zbrązowiało, rozpłynęło się tworząc zacieki na całości przedstawienia. Papier częściowo odspojony od szyby, z licznymi pęknięciami, bardzo kruchy i łamliwy.
Na brzegach zabrudzenia w kolorze czarnym. Od odwrocia bardzo mocne, tłuste zabrudzenia, plamy oraz widoczne ślady po próbie napraw przedarć niebieskim papierem gazetowym.
W lewej części ramki znaczny ubytek – brak bazy kolumny.
Fot 1. Lico naklejone na szybę. Stan przed konserwacją. Widać zażółcenia i zacieki od kleju, brązowe plamy oraz czarne zabrudzenia na brzegach. Ubytki oraz duży brakujący fragment z lewej strony. |
Fot 2. Lico, fragment; stan przed konserwacją. |
Fot 3. Lico, fragment- lewa kolumna z przedstawieneim Jezusa; stan przed konserwacją |
Fot 4. Lico, fragment - prawa kolumna z przedstawieneim Maryji; stan przed konserwacją. |
Fot 5. Odwrocie, stan przed konserwacją. |
Fot 6. Odwrocie, fragment; stan przed konserwacją. |
ZABIEGI KONSERWATORSKIE:
- oczyszczanie odkurzaczem filtrem HEPA
- oczyszczanie mechaniczne odwrocia gumkami różnej twardości
- oczyszczanie awersu szyby
- mechaniczne rozdublowywanie obiektu od szyby
- kąpanie w acetonie (ok.1 godz.)
- kąpanie w ciepłej wodzie
- przygotowywanie masy papierowej do uzupełnień
- przygotowywanie masy papierowej do uzupełnień
- uzupełnianie ubytków masą papierową
- naprawianie przedarć i pęknięć bibułką japońską kuranai na kleik skrobiowy
- wzmacnianie papieru 1,5 % roztworem metylocelulozy
- dublowanie na papier japoński Sekishu Shi, na kleik ze skrobi pszennej modyfikowanej
- prasowanie w prasie
- punktowanie akwarelami i pastelami suchymi
- rekonstruowanie ubytku lewej kolumny (przygotowanie wydruku i odpowiedniej, papierowej łatki)
- stabilizowanie w prasieFot 7. Lico, stan po konserwacji. |
Fot 8. Lico, fragment; stan po konserwacji. |
Fot 9. Lico, fragment; stan po konserwacji. |
wtorek, 8 marca 2011
Dwie grafiki z widokiem Florencji
Obie grafiki w bardzo złym stanie. Obiekt od strony lica oraz odwrocia mocno zakurzony, zabrudzony, liczne zacieki i brązowe plamy. Liczne zagniecenia i załamnia papieru. Obie grafiki naklejone zostały na tekturową podkładkę przy pomocy płóciennej taśmy. Klej taśmy przeniknął w strukturę papieru.
Ponadto grafika 1 (Kościół św. Piotra) przedarta, z lewej strony przedstawienia duża brązowa tłusta plama nieznanego pochodzenia.
Ponadto grafika 1 (Kościół św. Piotra) przedarta, z lewej strony przedstawienia duża brązowa tłusta plama nieznanego pochodzenia.
Nosilec v zelo slabem stanju. Obe grafike zelo zaprašene in umazane. Rjavi madeži, madeži od tekočine. Papir zmečkan, številni prepogibi. Obe grafike nalepljene na podložni, debeli papir s lepilnim trakom. Lepilo iz lepilnega traku podrel v strukturo papirja. Ena izmed grafik ("Templus St Petri") je raztrgana, na lavi strani rjav, mastni madež.
Fot 1. Grafika1, lico przed konserwacją. |
Fot 2. Grafika 1, lico przed konserwacją, fragment. Widoczne plamy i rozdarcie. |
Fot 3. Grafika 1, odwrocie, stan przed konserwacją. |
Fot 4. Grafika 2, lico, stan przed konserwacją. Widoczne plamy i zagniecenia. |
Fot 5. Grafika 2, odwrocie stan przed konserwacją. |
ZABIEGI KONSERWATORSKIE:
- usunięcie tekturowych podkładek
- mechaniczne usunięcie płóciennych taśm
- odkurzanie odkurzaczem z filtrem HEPA
- oczyszczanie mechaniczne gumkami różnej twardości,
- zabezpieczenie warstwy malarskiej żelem z 3% roztworu metylocelulozy,
- oczyszczenie chemiczne, kąpiel grafik w wodzie,
- kąpiel odkwaszająco- wzmacniająca (płyn Nashen)
- wykonanie napraw przedarć i uzupełnień ubytków na stole podświetlanym (bibułka japońska Kuranai, masy papierowe barwione),
- suszenie i prostowanie w prasie,
- przygotowanie oprawy i zawieszenie w oprawie passe-partout
Fot 6. Grafika 1, stan po konserwacji. |
Fot 7. Grafika 2, stan po konserwacji. |
Subskrybuj:
Posty (Atom)